Wieści z Kanady - Polka International Vancuver

Tekst i zdjęcia autorstwa Barbary Åberg członkini Polka International Vancuver

Wiele biur podroży w Europie I innych częściach świata zachęca do odwiedzania Kanady wystawiając w oknach plakaty z Totem Poles. I nie bez powodu bo Indianie I Totem Poles są częścią kanadyjskiego krajobrazu szczególnie zachodniej części nad Pacyfikiem w Brytyjskiej Kolumbi. Te tereny zamieszkiwali oni na długo zanim zjawił się tu biały człowiek, tradycja rzeźbienia w drzewie sięga kilkuset lat, są świadectwem Indiańskiej obecności, kultury I tradycji na tych terenach, są one traktowane z wielkim szacunkiem. Przyjezdni zatrzymują się pod tymi ogromnymi nieraz figurami z drzewa zafascynowani rozmiarem I odważnymi wzorami I zadają sobie pytanie, co to właściwie jest I jakie to ma znaczenie. Niektóre mają objaśniające tabliczki, inne nie. Większość Totemów można spotkać przy drogach, w parkach, w miejscach publicznych w muzeach czy też w wioskach indiańskich. Występują one w różnych formach, grobowcowe, stawiane przy grobach głównie z symbolem rodu tego który w nim spoczywa, domowe opowiadające historię rodu, głównie wodza, itd.

Sztuka rzeźbienia najbardziej rozkwitała w okresie od1800-1960 r. Na początku 1800 roku pojawił się tutaj biały człowiek I zapoznał Indian z narzędziami ze stali, co ułatwiło I ulepszyło prace z drzewem, w którym są rzeźbione to jest cedar, jako ze jest miękki I nadaje się doskonale do rzeźbienia, występuje obficie na tych terenach. Drzewa są niesamowitej wielkości i liczą nieraz kilkaset lat. Najpierw zamawiający totem wybiera drzewo, następnie odbywa się jego ścinanie I transport na miejsce przeznaczenia. Wybierano tez rzeźbiącego, jeśli ten się nie spodobał zamieniano go na innego. Wszystko to odbywało się w wielkiej tajemnicy, motywy i wzory wybierane były przez zamawiającego. Herby I symbole zwykle przynależały do rodziny zamawiającego. Kiedy rzeźbienie było skończone I odpowiednia ilość żywności była zgromadzona, odbyło się wznoszenie totema. Była to wielka uroczystość zwykle kilkanaście osób wznosiło totem, a potem odbywała się uczta.

Charakterystyczne figury wycinane na totemie były porównywane do herbów rodziny. Takie figury jak wilk, niedźwiedź, orzeł. żaba są tego przykładem. Do totemów nigdy się nie modlono, były I są czczone z wielką świętością, ale tylko ze względu na historyczne znaczenia danych figur. Jeden z najwyższych totem Poli znajduje się w Brytyjskiej Kolumbii. Żywot totema sięga od 60 do 80 lat/

W czasie wszelkich uroczystości zakładano specjalne stroje głównie Koce, narzuty guzikowe. Gdy pojawił się biały człowiek głównie z kompani Hudson Bay, handlującej futrami z Indianami w połowie XIX wieku, w handlu wymiennym za skóry. Europejczycy przedstawili im nowy produkt sukno. Od tej pory sukno stało się materiałem do szycia ozdobnych koców na różne ważne uroczystości. Są one nadal robione głównie z sukna czarnego I czerwonego, dekorowane wzorami herbowymi. Upiększane były guzikami najpierw z muszli Abalone, kawałki muszli mieniły się przy świetle ogniska, później Europejczycy zaczęli przywozić guziki z masy perłowej, które są używane do dziś. Koce guzikowe są nadal robione na wszelkie ważne celebracje, głównie wesela, zgony. Wznoszenie Totem Poli, są to wielkie uczty zwane Potlach, wielka indiański festyn, gdzie zaproszeni goście przynoszą darowizny I czasami wydający ucztę dostaje również guzikowe koce, jeśli ktoś z kolektorów życzyłby sobie kupno takowego to osiągają one niezwykle wysokie ceny.